قفل هوشمند و قفل دیجیتال، خیلی‌ها نمی‌دانند که در بیشتر اوقات به یک معنا هستند. گاهی اوقات نیز این واژه‌ها باعث سردرگمی بیشتر هم می‌شوند و در کنار هم دیگر قرار می‌گیرند. قفل دیجیتال هوشمند! یا از اصطلاحات جدیدتری مانند قفل الکترونیکی نیز استفاده می‌شود. بدون شک این قفل ها امکانات و کارآیی‌های بیشتری نسبت به قفل های کلیدی مرسوم دارند ولی هنوز تا حدودی نقطه تیره و ترسناکی برای بسیاری از افراد می‌باشند.
تفاوت قفل دیجیتال با قفل هوشمند
طی تحقیقی که در بین سایت‌های مختلف داشتیم تا تفاوت بین این اصطلاحات را پیدا کنیم چیزی جز تبلیغات و سایت‌های فروش این محصولات پیدا نکردیم و هیچ کجا این کلمات را به تفصیل برای ما تعریف نکرده و یا ارتباط آن‌ها را به هم نگفته‌اند. از این رو تصمیم گرفتیم که تمایزات و تشابهات و به تفصیل معانی این اصطلاحات را برای شما شرح دهیم. اگر نتوانیم تفاوت بین سیب و پرتقال را بگوییم و فقط آن‌ها را میوه بنامیم، چگونه می‌توانیم بگوییم که کدام شیرین‌تر و خوشمزه‌تر است؟!
حال برای درک بهتر از این موضوع از بیان تعریفات و اصطلاحات پایه شروع می‌کنیم:
قفل و کلید ساده و مرسوم
ما تقریبا اطمینان داریم که همه با قفل و کلید معمولی درب‌ها آشنایی دارند. کلید را درون قفل قرار می‌دهیم و به وسیله آن قفل را باز یا بسته می‌کنیم. این دو وسیله به همراه هم به عنوان وسیله تامین امنیت یک ساختمان یا منطقه استفاده می‌شوند. این روش محدود کردن دسترسی به وسیله کلید برای مدت‌های طولانی از قدیم (از زمان روم باستان) مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
امروزه نیز استفاده از قفل و کلیدهای معمولی برای امنیت مورد استفاده است و هنوز هم یک اقدام پیشگیرانه برای جلوگیری از ورود افراد غیر مجاز به حساب می‌آید. با این حال این این قطعا این روش ایمن‌ترین و راحت‌ترین راه برای حفاظت از املاک یا دارایی‌های شما نیست. همه ما این تجربه را داریم که به علت فراموش کردن کلید مانند افراد غیر مجاز دسترسی به در از ما سلب شده است.
قفل دیجیتال یا قفل الکترونیکی و مزایای آن
قفل دیجیتال و قفل الکترونیکی تقریبا معنای یکسانی دارند. آن‌ها به دستگاه‌های قفل‌کننده‌ای اشاره دارند که به وسیله یکسری مدارهای الکترونیکی کار می‌کنند. این تعریف خیلی کلی است و انواع مختلفی مانند قفل کارتی، قفل پین کدی، قفل های بیومتریک (مانند اثر انگشتی) و یا ترکیبی از این‌ها دارد. هر کدام از این قفل ها به وسیله این فاکتورها به اشخاص دسترسی لازم را می‌دهند و مزایایی دارند که به شرح زیر می باشد:
ورود بدون کلید و رفع نگرانی‌های همیشگی مربوط به کلید
قفل دیجیتال یا الکترونیکی دارای مزایای بسیاری به نسبت قفل کلیدی است که یکی از آن‌ها ورود بدون کلید است (کارت مغناطیسی البته مقصود ما از بدون کلید بودن نیست). با به کارگیری این قفل ها دیگر نگران تعویض قفل بعد از گم شدن کلید یا فراموش کردن کلید نیستید. همچنین نگرانی از تکثیر غیر مجاز کلید و سوءاستفاده‌های احتمالی وجود ندارد.
مدیریت زمان
برخی از قفل های دیجیتال قابلیت برنامه‌ریزی و زمان‌بندی برای مدیریت زمان ورود را دارند به عنوان مثال در یک قفل پسووردی یک پین کد را برای یک دوره زمانی مشخص تعیین می‌کنیم. این مسئله در این قفل ها کمی همراه با دردسر است. چون صاحب خانه یا مدیر هر بار برای مدیریت و کنترل دسترسی باید جلوی قفل برود و با وارد شدن به تنظیمات قفل کار خود را انجام دهد. همچنین می‌توان گفت که در این قفل ها محدوده دامنه پین کدها محدود به کلیدهای روی قفل می‌باشد.
قفل هوشمند
این قفل در بازار سهم تازه‌تری دارد و به نوعی جدیدتر محسوب می‌شوند. برای درک کلی از قفل هوشمند تعریفی جامع را به شما ارائه می‌دهیم:
قفل هوشمند یک قفل الکترومکانیکی است که برای قفل کردن یا باز کردن از دستگاه یا دستگاه‌هایی که به وسیله پروتکل‌های بی‌سیم به آن متصل می‌شود دستور می‌گیرد. این فرآیند به صورت رمزنگاری شده و امن انجام می‌شود و امنیت سیستم را تضمین می‌کند.
به عبارت دیگر قفل هوشمند یک قفل دیجیتال است که به وسیله یک دستگاه جداگانه (که معمولا تلفن همراه شماست) قابل کنترل است. درست است، قفل هوشمند یک قفل دیجیتال است ولی هر قفل دیجیتالی لزوما یک قفل هوشمند نیست. به عبارتی قفل های هوشمند زیر مجموعه قفل های دیجیتال محسوب می‌شوند. قفل های هوشمند مزایای قفل های دیجیتال را دارند و همچنین از ویژگی‌های بیشتری نیز برخوردارندکه به شرح زیر است:
قابلیت اتصال
از آنجایی که قفل هوشمند شما به تلفن همراهتان متصل است می‌توان گفت که اکنون قفل شما به شما متصل است. این موضوع دامنه گسترده از امکانات را برای ما تعریف می‌کند و دیگر مسئله جغرافیا مهم نمی‌باشد. شما از هر کجای دنیا می‌توانید به قفل خود دستور دهید که باز شود یا قفل شود.
راحتی و سهولت استفاده
فراتر از امکان کنترل از راه دور، مزیت بزرگی که این قفل ها دارد راحتی است. با توجه به این‌که استفاده از قفل دیجیتال آسان است (به عنوان مثال نحوه ورود) ولی انجام تغییرات در تنظیمات نیازمند حضور مدیر قفل در جلوی آن و انجام به صورت دستی است در حالی که قفل های هوشمند به تلفن همراه شما متصل است و شما برای هر تغییری در تنظیمات (به عنوان مثال تغییر رمز یا حذف کاربر) به راحتی از طریق نرم‌افزار مخصوص قفلتان از هر کجا که هستید این کار را انجام می‌دهد.
چه کسی و چه زمانی وارد شده است؟
قفل هوشمند قادر به ردیابی اشخاصی است که به قفل دسترسی دارند و گزارش دقیقی از ورود آن‌ها با جزئیات تاریخ و ساعت آن به شما می‌دهد. برای کسانی که مایل به دانستن این امر هستند که چه کسی به منزل وارد می‌شود و یا مدیرانی که می‌خواهند اطلاعات ورود کارمندان خود را داشته باشند مفید است.
مقایسه‌ای برای درک بهتر تفاوت میان تکنولوژی قفل ها
یک مقایسه ساده برای درک ارتباط بین قفل مکانیکی-کلیدی، قفل دیجیتال و قفل هوشمند داریم. ساعت آنالوگ عقربه‌ای، ساعت دیجیتال و یک ساعت هوشمند (مانند ساعت اپل) را در نظر بگیرید. ساعت آنالوگ مانند قفل مکانیکی است، این ساعت خطی است و زمان را به خوبی نشان می‌دهد ولی امکانات اضافه‌ای به شما نمی‌دهد. ساعت دیجیتال را با صفحه نمایش دیجیتال را در نظر داشته باشید. این ساعت امکانات بیشتری را به شما می‌دهد ولی ساعت هوشمند علاوه بر این ویژگی‌ها قابلیت اتصال را دارد و دنیایی از امکانات را به شما می‌دهد همانند قفل هوشمند.
امیدواریم با این مقایسه به درکی ابتدایی و نسبی از تعریف قفل های هوشمند و دیجیتال برسید.